How can one buy the sky / Jak można kupić niebo

How can you buy or sell the sky, the warmth of the land? The idea is strange to us.
If we do not own the freshness of the air and the sparkle of the water, how can you buy them?
Every part of this earth is sacred to my people. Every shining pine needle, every sandy shore, every mist in the dark woods, every clearing and humming insect is holy in the memory and experience of my people. The sap which courses through the trees carries the memories of the red man.
The white man's dead forget the country of their birth when they go to walk among the stars. Our dead never forget this beautiful earth, for it is the mother of the red man. We are part of the earth and it is part of us. The perfumed flowers are our sisters; the deer, the horse, the great eagle, these are our brothers.
The rocky crests, the juices in the meadows, the body heat of the pony, and man - all belong to the same family.

But in your perishing you will shine brightly fired by the strength of the God who brought you to this land and for some special purpose gave you dominion over this land and over the red man.
That destiny is a mystery to us, for we do not understand when the buffalo are all slaughtered, the wild horses are tame, the secret corners of the forest heavy with scent of many men and the view of the ripe hills blotted by talking wires.
Where is the thicket? Gone. Where is the eagle? Gone.
The end of living and the beginning of survival.

***


Jak można kupić lub sprzedać niebo, ciepło ziemi? Pomysł ten jest dla nas dziwny.
Jeśli nie posiadamy świeżości powietrza i blasku wody, w jaki sposób możesz je kupić?
Każda część tej ziemi jest święta dla moich ludzi. Każda lśniąca igła sosny, każdy piaszczysty brzeg, każda mgła w ciemnych lasach, każdy czyszczący i brzęczący owad  jest święty w pamięci i doświadczeniu moich ludzi. Żywica, która płynie wśród drzew niesie wspomnienia czerwonego człowieka.
Martwy biały człowiek zapomina kraj jego urodzenia, gdy udaje się na spacer pośród gwiazd. Nasi zmarli nigdy nie zapomną tej cudownej ziemi, bo jest ona matką człowieka czerwonego. Jesteśmy częścią ziemi, a ona jest częścią nas. Pachnące kwiaty to nasze siostry; jeleń, koń, wielki orzeł to nasi bracia.
Skaliste grzbiety i soki na łąkach, ciepło ciała kucyka, i człowiek - wszyscy należymy do tej samej rodziny.

Ale w swoim zatraceniu będziecie świecić jasno rozpaleni przez siły Boga, który przyniósł was do tej ziemi i w jakimś specjalnym celu dał wam panowanie nad tą ziemią i nad czerwonym człowiekiem.
To przeznaczenie jest dla nas tajemnicą, bo nie rozumiem, czemu bizony są ubite, dzikie konie są oswojone, tajne zakątki lasu ciężkie od zapachu wielu ludzi, a widok z dojrzałych wzgórz zgładzony przez mówiące druty.
Gdzie jest gąszcz? Przepadł. Gdzie jest orzeł? Przepadł.
Koniec życia i początek przetrwania.